eResponse – rijden is zoooo gisteren

u-boot shakaDeze thread is weer een antwoord op een recente post op CES: “eCall – zelf rijden is zoooo 2011.” De eCall systeem, zal geïnstalleerd worden in elke nieuwe auto die in Nederland verkoopt wordt om informatie op te sturen bij, o.a., een auto ongeluk. Don Carlito vindt het op zich een heel goed idee. Hij vindt wel dat het niet ver genoeg gaat. “Een volgende, wat groter stap is het geheel uitschakelen van de chauffeur op trajecten waar je geen een nodig zou hebben, bijvoorbeeld op geautomatiseerde en vol-gesensorde snelwegen.” Hij geeft voorbeelden waarom dat juist zo handig zou zijn: hoge snelheden(300km/hr), lekker lezen en internetten, veiligheid, kletsen op de mobiel. In China hebben wij een tijdje lang precies dat soort vehikel. Het heet een TREIN.

De auto is niet een goed manier van transport. (Er zijn verder veel autovrije steden die bijzonder goed over de weg komen.) Het is niet een duurzame oplossing voor het behoefte die wij tegenwoordig denken te hebben voor veel rondkomen. Het is zekerlijk niet een kwestie van technologie als wij voor een oplossing gaat zoeken. Het is ook niet een kwestie van zoeken naar eco-auto’s. Ik heb het hier bewust niet over de “kleinere” problemen zoals uitlaatgassen of geluidsoverlast. De auto zelf is de vervuiling, die de gebouwde omgeving minder leefbaar maakt en de natuur verbrokkeld met wegen.

Een maatschappij geheel zonder auto’s is wel mogelijk en de problemen in de opzet ervan zijn merendeels sociaal/politiek en niet technologisch. Een groot verkeersdrempel die wij hier mee te kampen hebben bij het afschaffen van Europa z’n eigen “heilige koe” d.w.z. de privé-auto. Het gaat niet alleen om de afhankelijkheid van de economie op autohandel (de grootste investering die meeste mensen ooit maken, hun huis na), het gaat meer om de hedendaagse behoefte naar de “autonomie die zij binnen het micro-universum van de handgereden wagen” denken te vinden. Deze wordt vaak in de reclame uitgedrukt met verleidelijke uitspraken zoals: “Freedom of the open road.” Wij zijn zo druk,druk,druk … maar waar waren wij nu weer onderweg naar? En wat is dat “vrijheid” die ons altijd vooruit blijft?

De sleutel om weer op gang te komen is een heroverweging van wat het is die wij nu helemaal mee bezig zijn. Technologie was ooit bedoeld om het leven meer plezierig te maken. Voor mij tenminste licht het ultieme doel zekerlijk niet bij “iedereen een eigen auto”. Wij moeten meer doelgericht met ons wensen en behoeften omgaan. En technologie schept net zoveel problemen als het oplost. Wij kan deze aan de hand van een vergelijking tussen een Zulu krijger (sans technologie) en de kapitein van een onderzeeër (de ultieme vorm van technologiesche afhankelijkheid) bekijken.

De Zulu krijger heeft het goed door dat hij in tijden van oorlog alleen staat kan maken op zijn eigen middelen. Het neemt ontzettende moed om zo oorlog te voeren. Om zichzelf op de krijgsveld te redden is een toets van zijn fysieke en geestelijke sterkte. Hij kan alleen bij het verbeteren van hemzelf en zijn makkers zijn lot verbeteren. Niet zo met de kapitein van de onderzeeër. Wij kunnen zeggen dat ‘ie in geval van oorlog net zo dapper mag zijn. Maar zijn kansen van overwinning zijn helemaal te maken met zijn materiële middelen. Alle hoop is verschoven van zichzelf naar zijn technologie.  Murray stelt het als volg: Capta ferum victorem cepit.  We have taken possession of it , and now we canot move without it.”

Natuurlijk is het niet zo dat wij in constant staat van oorlog zijn. Maar het is wel zo dat wij in de dagelijks strijd voor ons dagelijks brood wel een enorm afhankelijkheid hebben op ons technologie. Wij hebben een situatie voor elkaar gebracht waar wij minder zoals de krijger en meer zoals een U-Boot MOET gaan leven. Wij zijn op weg cyborgs te worden – deel machine, deel mens. Wij gebruik o.a. de mobiele telefoon om wereldwijd te kunnen praten en luisteren. Niet meer de ritsel in de gras maar de roddel op de internet. De auto draagt ons verder elke dag dan ons voeten kan. Wat echt de noodzaak van dit strijd is moet wij misschien voorzichtig en kritisch opnieuw gaan vragen. Dat is een diepe filosofische vraag en ik zal, om het kort te houden, gewoon aannemen dat wij op zoek zijn naar geluk in het leven. (In principe zou enige levensdoel in gelijke manier worden aangepakt.)

Maar als wij afhankelijk zijn op machines, hoe kunnen wij ons lot verbeteren zonder om de machines zelf te verbeteren? Wij kunnen niet meer en meer technologische speelgoed tegen de probleem gaan aangooien. Zo kunnen wij de onderliggende problemen misschien onder ons troep begraven, maar niet de onderliggende problemen oplossen. Om dat dode, prothetische deel van de hedendaagse autocyborg te verbeteren heeft eigenlijk geen zin. Persig stelt voor dat wij technologie omhelzen, dat wij het als deel van natuur beschouwen en niet negeren of verwaarlozen. Hier ben ik niet mee eens. Als eerst omdat wij eigenlijk een keuze in deze zaak hebben. Wij hoeven het niet zo onkritisch te aanvaren. Vooral in de geval van automobiliteit, die nu als een sociale kanker wereldwijd aan het groeien is.

Er zijn heel veel problemen met de cult van de prive-auto. Ik zal net een paar van deze proberen uitschetsen. Een fundamenteel probleem is dat de mens/auto cyborg zo veel groter en sneller is dan een lopende mens. Mensen zelf hebben behoefte aan vrijheid van beweging terwijl de auto behoefte heeft aan ruimte. Enorm veel ruimte. Het is een heel eenzijdige conflict van behoeftes.Stad en land wordt verbrokkeld door wegens, maar wij blijven maar bouwen. En de verbrokkeling zelf geeft aanstoot naar meer van hetzelfde. Veel te vaak wordt beslissingen over de gebouwde omgeving gemaakt ten behoeven van de ijzeren auto-rivieren, boven die van de normale mens. Gemechaniseerde anonimiteit wint dus de dag over publieke interactie. De auto heeft het effect een nieuwe vorm van asociaal gedrag te creëren, aan de hand van een “weaponised” ego.

Bij de auto wordt alles gezien als een materieel probleem met een materiële oplossing. Wij moet een keer buiten de doos gaan denken, of anders gezegd: de luik open gooien en op dek gaan lopen. Maar dat uitstapje laat ik over tot een latere thread.

About theophontes

Some ideas to cavort with.
This entry was posted in General and tagged , , . Bookmark the permalink.

Leave a comment